Thành Nhà Hồ thuộc địa phận xã Vĩnh Long và Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa là một công trình kiến trúc độc đáo và là một trong rất ít những thành lũy bằng đá còn lại trên thế giới. Dù được xây dựng từ năm 1397 thì với kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn duy nhất còn lại ở tại Đông Nam Á.
Thành nhà Hồ đã khẳng định được giá trị của thời gian và cho đến nay, dù đã hơn 6 thế kỷ trôi qua nhưng một số đoạn vẫn còn tương đối nguyên vẹn.
Lịch sử Thành nhà Hồ
Thành nhà Hồ được xây dựng trong thời gian ngắn từ tháng 1 đến tháng 3 năm 1937. Cũng theo đó, Hồ Quý Ly đã chuyển từ kinh thành Thăng Long (Hà Nội) về Thành nhà Hồ. Thành Nhà Hồ là một công trình kiến trúc phức tạp kết hợp với các khía cạnh tự nhiên nhằm đảm bảo xây thành mới thay cho kinh thành Thăng Long.
Thành nhà Hồ được làm bằng toàn bộ bằng đá nằm giữa sông Mã và sông Bưởi. Thành có tên gọi khác là thành An Tôn vì thành cuối thời Trần có tên là An Tôn; Thành Tây Đô do Đại Việt đóng đô (1397-1400) và Thành Đại Ngu (1400-1407).
Ngày nay, sau hơn 600 năm lịch sử lâu dài, tòa thành vẫn giữ được vẻ đẹp riêng với một số bức tường và cổng thành. Một số cuộc khảo cổ cho thấy nhiều cấu trúc của thành và công nhận một vẻ đẹp duy trì.
Kiến trúc Thành nhà Hồ
Nó bao gồm ba phần: một lũy tre, một con hào và một bức tường thành cộng với một quần thể cung điện với những con đường lát đá cẩm thạch nối mỗi cung điện với một cung điện khác.
Là kinh đô của Đại Việt, Thành được xây dựng theo nguyên tắc địa lý có núi sông bao bọc. Thành sử dụng tới 20.000 m3 đá và gần 100.000m3 đất. Thành có hình chữ nhật với hiều dài bắc-nam là 870,5 m (2.856 ft) và chiều đông-tây là 883,5 m (2.899 ft). Có bốn cổng: một ở phía nam (cổng trước), một ở phía bắc (cổng sau), một ở phía đông (cổng trái), và một ở phía tây (cổng phải). Cổng phía nam cao 9,5 m (31 ft) và rộng 15,17 m (49,8 ft). Lâu đài được xây dựng từ các khối đá, mỗi khối có kích thước trung bình là 2 × 1 × 0,7 m.
Mặc dù không phải là công trình xây dựng bằng đá duy nhất, nhưng Thành Nhà Hồ là đỉnh cao của kiến trúc độc đáo. Bí mật mà ngày nay người ta vẫn chưa tìm ra câu trả lời là tất cả những tảng đá to đều khớp với nhau mà không cần dùng đến một chiếc que hay vật liệu gắn nào cũng như khi một số tảng đá rất lớn dài 8-10m đều do người dân cách đây 6 thế kỉ có thể làm ra được.
Nét văn hóa Việt Nam nhìn từ Thành nhà Hồ
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra sự tương đồng giữa khu vực phía Tây Thành nhà Hồ và phía Đông trong Hoàng thành Thăng Long. Đó là sự kế thừa thiết yếu thể hiện bản sắc văn hóa, thể hiện một giai đoạn lịch sử có nhiều biến động để khẳng định một bước tiến thiết yếu của việc thành lập Nhà Hồ. Theo UNESCO, Thành được công nhận bởi bản sắc văn hóa hoàn toàn khác biệt cũng như giá trị của thời gian.
Có thể nói Thành Nhà Hồ thể hiện được những nét đẹp riêng. Khu di tích là nơi thích hợp để giao lưu, chia sẻ một số giá trị văn hóa giữa Việt Nam và Đông Nam Á, đánh dấu sự thay đổi lớn lao của đất nước vào thời nhà Hồ. Thành Nhà Hồ trở thành di sản văn hóa thế giới để đánh dấu thêm một nét đẹp của Việt Nam nữa được du nhập ra toàn cầu.
Thành nhà Hồ là niềm tự hào của du lịch Thanh Hóa nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên để khai thác được tiềm năng du lịch cũng như giá trị di sản nhưng vẫn bảo lưu được những giá trị nổi bật toàn cầu là một điều không dễ. Để trở thành di sản văn hóa thế giới là 6 năm nhưng là thời gian dài hơn để biến di sản thành tài sản văn hóa lớn mang bản chất riêng thì thời gian chính là câu trả lời tốt nhất.